1 Makkabeeërs 14
01In t joar 17
02brochde keunenk Demetrius zien troepen bie nkander en trok noar Medië tou om doar hulp te zuiken veur zien oorlog mit Tryfon. 2 Dou Arsakes, keunenk van Perzië en Medië, heurde dat Demetrius zien kontraain introkken was, stuurde hai ain van zien aanvoerders om hom in handen te kriegen.
03Dij vuil t leger van Demetrius aan en kreeg t ter onder, nam Demetrius gevangen en brochde hom noar Arsakes. Dij sloot hom op.
04In tied dat Simon regaaierde, haar Judea vree. Hai zörgde der veur dat t volk goud ging en elkenain leefde gelokkeg in doagen dat hai roem en braid regaaierde.
05Nog veul meer lof en eer kreeg e dou e hoavenstad Joppe veroverde en men zo bie aailanden kommen kon.
06Hai kreeg t nait bloots kloar kontrainen van zien volk oet te braaiden en t haile laand in zien macht te kriegen,
07mor muik ook n haile bult vijanden kriegsgevangen. Hai bezette Gezer, Bet-Sur en börg en zuverde aal dij steeën. Der was gainent dij zok tegen hom verzetten dee.
08Mensken bebaauwden heur grond in aal vree, t laand leverde gewazzen op en bomen in vlakte zatten vol vrucht.
09Ol lu zatten in stroaten en haren t ter mit nkander over dat t elk goud ging. Jongkerels wazzen aanbòid in schitternde kriegsgewoaden.
10 Simon regelde dat steden eten haren en rustte ze oet mit baauwwaarken om zok verdedegen te kinnen. Zo wer zien noam mit eren nuimd aan aal oetènnen van wereld tou.
11 Hai gaf vree aan t laand en in Israël heerste grode bliedschop.
12 Elk zat onder zien wiendroef en zien viegeboom. Der was gain reden meer om benaauwd te wezen.
13 Aal vijanden wazzen in dij tied oet t laand verswonnen en aal keunenks wazzen overwonnen.
14 Seupele lu in t laand muik Simon staark. Hai zörgde der veur dat wet weer van kracht wer en reude goddelozen en minhoeden oet.
15 Tempel muik e mooier en hai dee n haile bult tempelraif op.
16 t Nijs van Jonatan zien dood heurde men in Rome en alderdeegs in Sparta en mensken haren t ter slim mit te doun.
17 Dou ze vernammen dat Simon hom opvolgd was as hogepriester en dat dij nou boas was over loug en stad,
18 stuurden ze hom n braif op bronzen ploaten om t vrundschopsverdrag en t bondgenootschop dat ze mit zien bruiers Judas en Jonatan sloten haren, te vernijen.
19 Ploaten werden op volksvergoadern in Jeruzalem veurlezen.
20 Dit is n ofschrift van braif dij lu oet Sparta stuurden:
"Van Sparta en zien laaiders, aan hogepriester Simon, oldsten, priesters en aander bruiers in Judea. Goidag!
21 Ofgezanten dij ie noar ons volk toustuurd hebben, hebben ons verteld over joen aanzain en gezag. Wie wazzen haile blied mit heur komst.
22 Wie hebben heur bosschop zo optaikend in ons roadsbesloeten: Numenius, zeun van Antiochus, en Antipater, zeun van Jason, aalbaaident ofgezanten van Jeuden, binnen bie ons kommen om t vrundschopsverdrag mit ons te vernijen.
23 t Leek t volk goud tou dizze manlu eervol te ontvangen en heur bosschop op schrift te stellen en in openboare archieven op te nemen dat t Spartaanse volk dij nait verget. n Ofschrift der van is aan hogepriester Simon stuurd."
24 Doarnoa stuurde Simon Numenius mit n groot golden schild mit n gewicht van doezend mine om t bondgenootschop te bevestegen.
25 Dou t volk dit aalmoal heurde, zee t: "Hou kin we Simon en zien zeun bedaanken?
26 Haizulm, zien bruiers en zien femilie, hebben ja nait van tougeven waiten wild in heur stried tegen Israël zien vijanden en ze hebben Israël bevrijd." Dat zodounde luiten ze dat in bronzen ploaten grivven en dij op zoelen aanbrengen.
27 Dit is n ofschrift van tekst op dij bronzen ploaten:
"Op achtienden elul van t joar 172, t daarde joar dat hogepriester Simon regaaierde, is ons in Asaramel
28 op n grode bieainkomst van priesters, t volk, laaiders van t volk en oldsten van t laand, dit verteld:
29 In aal oorlogen dij ons laand taaisterd hebben, hebben Simon, zeun van Mattatias, n noazoat van Jojarib, en zien bruiers, heur levent op t spul zet in heur verzet tegen vijanden van heur volk. Deur heur toudoun binnen tempel en wet beholden en hebben zai heur volk vernuimd moakt.
30 Noadat Jonatan, dij zien volk om zok tou kreeg en hogepriester worden was, bie zien veurvoaders biezet was,
31 besloot vijand t laand binnen te valen om t te verrinnewaaiern en tempel in heur macht te kriegen.
32 Dou het Simon laaiden nomen in stried veur zien volk. Mit aigen geld het e woapentuug en soldij van t leger van zien volk bekostegd.
33 Steden van Juda het e verstaarkt, benoam Bet-Sur aan grèns, doar vijand vrouger n woapenopslag haar, en hai het ter n Jeuds garnizoun legerd.
34 Hai het Joppe aan zee verstaarkt en Gezer ook, in t kontraain van Azotus, doar eertieds vijanden woonden mor dat nou bevolkt is mit Jeuden. Veur baaide steden het e zörgd dat ze ales haren wat neudeg was om ze weer op te baauwen.
35 Omdat Simon welvoart van zien volk zo traauw en eerlek noastreefd het, het dat hom as laaider en hogepriester benuimd as daank veur aal zien doaden, zien rechtveerdeghaid en aal zien traauw, en omdat hai mor volhuil t aanzain van zien volk groder te moaken.
36 Tiedens zien bestuur kreeg e t veurnkander vremden te verdrieven tou t laand oet. Bezetters van Davidsbörg in Jeruzalem het e ook votjagd. Dij haren doar n börg baauwd woar vandoan zai oetvalen deden, omgeven van tempel ontwijdden en haaileghaid der van schonden.
37 Simon het ter Jeudse soldoaten legerd, het börg verstaarkt om loug en stad te bevaailegen en het muren van Jeruzalem ophoogd.
38 Overainkomsteg doarmit het keunenk Demetrius zien hogepriesterschop bekrachtegd.
39 Hai het hom opnomen onder lu dij e vertraauwde en het hom grode eer bewezen.
40 Keunenk haar ja vernomen dat Romaainen Jeuden tou vrunden, bondgenoten en bruiers verkloard haren en dat ze ofgezanten van Simon mit aal eren ontvongen haren.
41 Jeuden en heur priesters hebben Simon en zien noazoaten as heur laaider en as heur hogepriester aansteld, totdat ter n betraauwboare profeet opstoan zol.
42 Simon is heur legeraanvoerder en het ook zörg veur tempel. In dij houdoaneghaid is e belast mit aanstellen van manlu dij over t waark in en rondom tempel goan en over t laand, woapenopsloagen en börgen.
43 Hai is belast mit zörg veur tempel en dat holdt in dat elk hom geheurzoamen mout. Aal aktes in t laand worden in zien noam opmoakt. Boetendes mag e zok in sangen klaiden en n golden spèl op doun.
44 Gainain van priesters of van t volk is t toustoan om ain van dizze bepoalens boeten waarken te zetten, tegen Simon zien veurschriften in verzet te kommen, zunder zien toustemmen in t laand n vergoadern bie nkander te roupen, zok in sangen te klaiden of n golden spèl op te doun.
45 Elk dij in stried doarmit handelt of zok ter nait aan holdt, moakt zok strafboar.
46 t Haile volk het besloten Simon aal volmachten dij hier nuimd binnen, te verlainen.
47 Simon het ze aanveerd en zok beraaid verkloard hogepriester, legeraanvoerder en laaider van Jeuden en priesters te wezen. Hai het t te zeggen over aal zoaken."
48 Dizze teksten luiten ze in bronzen ploaten grivven en binnen t hek rondom t haailegdom hènzetten op n dudelk zichtboar stee.
49 n Ofschrift van tekst wer in schatkoamer opburgen, dat Simon en zien zeuns der over beschikken konden.
|
